Leczenie raka

Leczenie raka

Nowotwory odkrywają przed nami coraz więcej swoich sekretów. Nowotwory (w tym te złośliwe, m.in. rak) coraz częściej poddaje się leczeniu, a naukowcy stale pracują nad rozszyfrowaniem naszego wroga numer jeden. Niemal co roku poznajemy nowe metody leczenia. I choć na razie nie umiemy zapobiegać chorobom nowotworowym, w wielu przypadkach umiemy wykrywać raka we wczesnym stadium jego rozwoju i skutecznie się leczyć.
Skąd się bierze rak i inne nowotwory?
Atakuje nas blisko 200 różnych nowotworów. Niemal każdy z nich ma inne podłoże i inaczej się rozwija. Naukowcy wciąż próbują dociec, dlaczego i w jaki sposób w organizmie tworzy się ta pierwsza odmienna od innych omórka, z której powstaje guz nowotworowy. Teorii jest wiele. Najwięcej uczonych skupia się na badaniach genetycznych. Ich zdaniem prawdopodobnie o tym, że w organizmie pojawia się wadliwa komórka, przesądzają  szkodzenia na poziomie DNA (kwas dezoksyrybonukleinowy – spiralnie skręcona cząsteczka tworząca chromosom; zawiera kompletny kod dotyczący budowy całego ciała).
Rak to termin często używany dla określenia nowotworu. Tymczasem rak jest jednym z nowotworów złośliwych. Pamiętaj – każdy rak jest nowotworem, ale nie każdy nowotwór jest rakiem.
Nasze komórki stale się dzielą. Przy każdym podziale stare obumierają, lecz wcześniej przekazują nowym swoją informację genetyczną. Oznacza to, że będą pełnić te same funkcje, co ich poprzedniczki. W tych procesach czasem dochodzi do błędów. Niektóre błędy powodują zmiany w zachowaniu komórki pochodnej. Taka zmiana dziedzicznego materiału genetycznego nazywana jest mutacją. Może ona spowodować np., że jakaś komórka zacznie się  zielić częściej i szybciej niż normalne i da początek nowotworowi. Mutacje mogą być dziedziczone, dlatego potomkowie osób chorych na raka są obciążeni skłonnością do choroby nowotworowej.
Niestety, sami również działamy na swoją szkodę, np. wdychamy spaliny, dym z papierosów, często jadamy wędzone produkty, a to wszystko może uszkadzać DNA i zwiększać prawdopodobieństwo zachorowania na raka. Mało tego, lekarze są pewni, że także niektóre wirusy mogą przekształcić zdrową komórkę w nowotworową, np. do rozwoju raka szyjki macicy przyczynia się zarażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
Wśród nowotworów wyróżnia się te niezłośliwe (łagodne) i złośliwe. Nowotwór łagodny (niezłośliwy – neoplasma benignum) jest wyraźnie odgraniczony od otaczających tkanek lub otorbiony. Jego komórki nie mogą przedostać się do krwi. Nigdy nie daje przerzutów.
Nowotwory złośliwe (neoplasma malignum) są zmianami, które naciekają okoliczne tkanki, a ich komórki dostają się do układu krwionośnego i chłonnego. Wędrują po całym organizmie, dając przerzuty choroby. Istnieje kilka rodzajów nowotworów złośliwych – rak, mięsaki, chłoniaki, nowotwory ośrodkowego układu nerwowego, czerniak.

Diagnoza raka

Badanie MR
Badanie rezonansem magnetycznym (MR) jest podstawowym krokiem w procesie diagnozowania raka. Współczesna medycyna onkologiczna nie potrafi już obyć się bez zaawansowanej technologii komputerowej i nowoczesnej diagnostyki obrazowej. Niniejszy artykuł stanowi kompendium praktycznej wiedzy o badaniu rezonansem magnetycznym dla pacjentów onkologicznych.

Badanie tomografem komputerowym
Badanie tomografem komputerowym to obecnie podstawowe i niezbędne badanie obrazowe w diagnostyce chorób nowotworowych. Tomografia komputerowa pozwala na ocenę praktycznie wszystkich części ciała. Po wykonaniu wielu prześwietleń wskazanego obszaru komputer analizuje zgromadzone dane i przedstawia je w postaci przekrojów (zwykle co 5–10 mm). Przeprowadzone badanie jest podstawowym krokiem w procesie diagnozowania raka, ale staje się źródłem cennej wiedzy dopiero po analizie i interpretacji specjalisty.

PET/CT

Skrót PET/CT oznacza pozytonową tomografię emisyjną lub też pozytonową tomografię komputerową. Jest to połączenie dwóch szczegółowych metod diagnostycznych dających bardzo dużą precyzję w rozpoznaniach nowotworów (w około 90% badanych przypadków), niespotykaną przy pomocy tradycyjnych technik obrazowania. Badanie pozwala również na dokładną kontrolę efektów terapii w trakcie leczenia chorób nowotworowych.
Badania diagnostyczne przy użyciu metody PET/CT znalazły szerokie zastosowane przede wszystkim w onkologii – wczesne rozpoznawanie choroby nowotworowej, przerzutu lub wznowy, monitorowanie terapii. Wykorzystywane są również w identyfikacji chorób układu nerwowego i sercowo-naczyniowego oraz w mniejszym stopniu w diagnostyce chorób zakaźnych i pediatrii.

Leczenie raka
Chemioterapia
Chemioterapia jest to metoda leczenia nowotworów złośliwych za pomocą leków cytotoksycznych. Leki cytotoksyczne stanowią grupę bardzo różnorodną zarówno pod względem pochodzenia jak i sposobu działania.

Leczenie chirurgiczne
Celem zabiegu operacyjnego w leczeniu nowotworów jest usunięcie guza z marginesem tkanek zdrowych. Zabieg ten może dotyczyć zarówno wąskiego obszaru tkanek (np. wycięcie raka skóry z marginesem 1 cm tkanek zdrowych) jak i poważnych, często okaleczających zabiegów chirurgicznych do jakich należy np. wycięcie mięsaków kończyn. Zakres interwencji chirurgicznej jest związany zazwyczaj z wielkością guza, ale w niektórych postaciach wymaga szerokiego wycięcia tkanek (np. dermatofibrosarcoma protuberans). Należy pamiętać, że chirurgia nowotworów należy do jednych z najtrudniejszych; wymaga zarówno wielkiego doświadczenia, wiedzy jak i odpowiedzialności ze strony chirurga.

Leczenie systemowe
Leczenie systemowe nowotworów polega na podaniu leków ogólnoustrojowo, w przeciwieństwie do leczenia miejscowego, jakim jest chirurgia i radioterapia.

Radioterapia
Radioterapia jest sposobem leczenia miejscowego nowotworów za pomocą energii promienistej. Do tego celu używa się urządzeń emitujących promieniowanie X (tzw. promieniowanie rentgenowskie), promieniowanie gamma, elektrony, cząstki alfa, promieniowanie neutronowe. Ze względu na sposób napromieniania wyróżniamy teleterapię (gdy źródło promieniowania jest umieszczone w pewnej odległości od guza) oraz brachyterapię gdy źródło promieniowania – izotop- jest umieszczony w bezpośredniej bliskości guza (leczenie pierwotne nowotworu np. w przypadku raka macicy) lub obszaru po wyciętym guzie. Jako leczenie uzupełniające (leczenie skojarzone) zabieg operacyjny, np. w przypadku leczenia oszczędzającego w raku piersi.

Radioterapia CyberKnife

Nóż cybernetyczny nie wymaga użycia skalpela, znieczulenia czy uśpienia. Zastosowanie CyberKnife, czyli techniki radiochirurgii stereotaktycznej – pozwala na dokonanie „bezkrwawej operacji”, czyli bardzo precyzyjne namierzenie guza nowotworowego i skierowanie na niego promieni. Wiązka dociera do chorych tkanek z dokładnością do ułamków milimetra. Dzięki temu do minimum zmniejsza się napromieniowanie i tym samym niszczenie zdrowych tkanek w organizmie pacjenta. Jest to niezwykle istotne w przypadku nowotworów, które zlokalizowane są w obszarze lub w pobliżu ważnych dla funkcji życiowych narządów np. prostaty, płuc, wątroby czy trzustki. Realizacja jednego seansu za pomocą noża cybernetycznego trwa w zależności od indywidualnego przypadku od 45 minut do dwóch godzin – przy dźwiękach ulubionej muzyki. W trakcie napromieniania, chory obserwowany jest przez personel medyczny z wykorzystaniem 5 kamer oraz ma kontakt głosowy poprzez zastosowanie interkomu. Dużym atutem noża cybernetycznego jest także to, że pozwala leczyć bardzo niewielkie guzy. CyberKnife umie poradzić sobie również z guzami rozsianymi, które bardzo trudno było dotąd napromieniowywać.

Pieteikt viziti poga
[box size=”one-sixth”][social4i size=”small” align=”float-left”][/box][box size=”one-sixth”]